ประเภท

รูปแบบของหลักสูตร
รูปแบบหลักสูตรแต่ละรูปแบบได้รับอิทธิพลมาจากปรัชญาการศึกษาจิตวิทยาการศึกษาดูความต้องการของสังคม ทำให้มีลักษณะแตกต่างกันออกไป โดยนักการศึกษาได้พยายามจำแนกประเภทรูปแบตามแนวคิดของแต่ละคน
สรุปรูปแบบที่สำคัญได้ดังต่อไปนี้ (ชูศรี สุวรรณโชติ ,2544: 59)
1) หลักสูตรแบบเนื้อหาวิชาหรือแบบรายวิชา
เป็นหลักสูตรแบบดั้งเดิมหรือหลักสูตรที่เน้นการถ่ายทอดเนื้อหาวิชาเป็นหลัก ต้องการให้ผู้เรียนได้เรียนรู้เนื้อหาความรู้ต่างๆจะจัดเพื่อถ่ายทอดอย่างเป็นระเบียบตามที่ผู้รู้ในแต่ละวิชาได้กำหนดไว้ โดยจัดแยกแบ่งเป็นวิชาย่อยๆ วิธีการถ่ายทอดใช้วิธีการบรรยาย ครูเป็นส่วนกลางของการเรียนการสอนนักเรียนไม่ค่อยมีโอกาสแสดงความคิดเห็นทุกอย่าง จัดได้ว่าหลักสูตรแบบนี้เน้นการสอนหนังสือมากกว่าสอนคน
2) หลักสูตรแบบสัมพันธ์วิชา
เป็นหลักสูตรที่มีพื้นฐานมาจากหลักสูตรแบบรายวิชา เนื่องจากเมื่อนำหลักสูตรรายวิชาไปใช้ การเรียนรู้ของผู้เรียนในแต่ละวิชาแตกแยกกันมากขึ้น ผู้เรียนนำความรู้ไปใช้ประโยชน์ได้น้อย เพื่อแก้ปัญหาจึงนำเนื้อหาวิชาต่างๆที่มีลักษณะคล้ายคลึงกันจัดไว้ด้วยกัน หลักสูตรแบบนี้ยังคงมีเอกลักษณ์ของแต่ละวิชาอยู่เช่นเดิม การจัดการเรียนการสอนจะเน้นครูเป็นหลัก การวัดผลจะมุ่งวัดเนื้อหาวิชาและพัฒนาการด้านสติปัญญาเป็นหลัก
3)หลักสูตรแบบหมวดวิชาหรือสหสัมพันธ์
หลักสูตรแบบนี้มีจุดมุ่งหมายจะผสมผสานเนื้อหาวิชาที่มีลักษณะใกล้เคียงกันหรือสาขาเดียวกัน ให้มีความสัมพันธ์ระหว่างวิชามากขึ้น ด้านการสอนยังยึดการบรรยาย การวัดผลจะเน้นด้านความรู้เนื้อหาวิชาและพัฒนาการด้านสติปัญญาเป็นสำคัญ


4)หลักสูตรกิจกรรมและประสบการณ์เนื้อหา
หลักสูตรแบบนี้ต้องการแก้ไขข้อบกพร่องของหลักสูตรแบบรายวิชาที่ไม่คำนึงถึงความต้องการและความสนใจของผู้เรียน ยึดเอากิจกรรมความสนใจและประสบการณ์แวดล้อมมาเป็นแนวทางจัดลำดับประสบการณ์เรียนรู้ เพื่อให้ผู้เรียนสามารถนำความรู้ไปใช้ได้ในชีวิตจริง
5) หลักสูตรเพื่อชีวิตและสังคม
หลักสูตรนี้จะยึดเอาสังคมและชีวิตของเด็กเป็นหลัก การจัดการเรียนการสอนจะยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ ครูมีบทบาทให้คำแนะนำการวัดผลประมวลผลจะเน้นพัฒนาการของผู้เรียนทุกด้าน และความสามารถในการปรับปรุงตนเองและสร้างสรรค์สังคม
6) หลักสูตรแกนกลาง
รูปแบบนี้มีลักษณะการผสมผสานเนื้อหาวิชาเพื่อที่จะตอบสนองความต้องการและความสนใจของผู้เรียน ส่งเสริมการเรียนที่มีความสัมพันธ์กับประสบการณ์ชีวิตของผู้เรียน การเรียนการสอนวิชาแกนเป็นวิชาสำคัญของหลักสูตรและจะเน้นการผสมผสานความรู้จากหลายๆวิชาเข้าด้วยกัน เรียกว่า การบูรณาการในการสอน
7) หลักสูตรแบบเอกัตภาพ
หลักสูตรแบบนี้จัดเนื้อหาสาระของหลักสูตรไปตามความเหมาะสมและความต้องการของผู้เรียนแต่ละบุคคล การจัดหลักสูตรแบบนี้ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของครูผู้สอนที่จะวิเคราะห์ความต้องการ ระดับสติปัญญา และความสามารถของผู้เรียนได้อย่างถูกต้อง จัดการเรียนการสอนอยู่ในรูปของการจัดชุดการเรียนให้ผู้เรียนได้ศึกษาและพัฒนาความสามารถของตนไปตามลำดับ
8) หลักสูตรบูรณาการ
เป็นการผสมผสานเนื้อหาเข้าด้วยกันไม่แยกเป็นรายวิชา โดยพยายามรวมประสบการณ์ต่างๆให้เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน โดยจะคัดเลือกตัดตอนมาจากหลายๆสาขาแล้วมาจัดเข้าเป็นกลุ่มเป็นหมวดหมู่ เพื่อให้นักเรียนได้ประสบการณ์ที่ต่อเนื่องมีคุณค่าต่อการดำเนินชีวิตและพัฒนาตนเอง การบูรณาการเนื้อหาวิชาต่างๆจะเน้นที่ตัวเด็กและปัญหาสังคมเป็นสำคัญ การจัดการเรียนการสอนจะยึดตัวผู้เรียนและสังคมเป็นศูนย์กลางของการเรียนการสอนมุ่งให้ผู้เรียนได้รับประสบการณ์ตรง